สมุนไพรที่ควรหลีกเลี่ยงสำหรับผู้ป่วยไต
พญ.กัลย์ยมล ธรรมนิรมล
แพทย์เชี่ยวชาญ อายุรแพทย์โรคไต
สมุนไพรมีกันแตกต่างกันหลาย ๆ อย่าง แต่ละอย่างก็อาจจะส่งผลเสีย บางอย่างเป็นสมุนไพรที่ส่วนมากจะไม่รู้จัก ไม่เคยเห็น สมุนไพรไหนอาจจะหาข้อมูลเพิ่มเติมถึงรายรายละเอียด แต่อย่างน้อยรู้ชื่อ จำชื่อได้ ก็อย่างน้อยเป็นเกราะป้องกันว่าสมุนไพรแบบนี้อาจจะส่งผลเสียกับไตของเราได้
ไตวาย
ลูกเนียง
 |
| ลูกเนียง |
- ปวดท้อง
- คลื่นไส้ อาเจียน
- ปวดเอว ปวดเป็นพักๆ
- ปัสสาวะลำบาก
- ปัสสาวะเป็นเลือด
- ความดันโลหิตสูง
ใบชา/ปอกะบิด/กาแฟที่ปนเปื้อน
กาแฟที่โฆษณาว่าลดน้ำหนักอาจจะมีอันตรายได้ตั้งแต่การปนเปื้อนจากกระบวนการผลิตหรือว่ามีสารสเตอรอยด์เป็นส่วนประกอบ รวมทั้งมีสารโลหะต่างๆได้เช่น แคดเมียม โลหะ ที่อาจจะมีผลกับไตได้โดยถ้าเกิดทานแล้วก็มีการสะสมของสารต่างๆในปริมาณมากอย่างเช่น ทานสมุนไพรแล้วปรากฏว่าได้รับแคดเมียมปริมาณมาก มีรายงานว่าแคดเมียมทําให้เกิดเบาจืดได้ ลักษณะของไตก็คือมีโปรตีนในปัสสาวะเป็นปริมาณมากจะเป็น บวมขา 2 ข้าง เบาจืดก็หมายถึงตัวโรคที่เกิดการที่คนไข้มีปริมาณปัสสาวะเป็นปริมาณมากส่วนใหญ่แล้วก็จะหมายถึงการที่มีปัสสาวะต่อ 24 ชั่วโมงมากกว่าAristolachic acid
ประมาณ 20 กว่าปีที่แล้วเคยมีรายงานการเกิดไตวายในผู้หญิงที่ประเทศเบลเยี่ยม 9 คนในคนไข้ที่อายุน้อยกว่า 50 ปี ผู้หญิงกลุ่มนี้แข็งแรงสบายดี ไม่มีโรคไตมาก่อน ปรากฏว่าได้รับยาลดน้ำหนักที่คลินิกแห่งหนึ่งซึ่งในตัวยาประกอบด้วยสารตัวหนึ่งชื่อว่า Aristolachic acid หลังจากนั้นยังมีการรายงานผู้ป่วยที่เกิดไตวายจากการที่ทานสมุนไพรที่มีส่วนผสมของสารนี้นประเทศต่างๆไม่ว่าจะเป็น ฝรั่งเศส อังกฤษสเปน จีน ญี่ปุ่น สารตัวนี้จะทำให้เกิดไตวายจากคนที่เป็นคนปกติก็จะมีอาการไตเสื่อมอย่างรวดเร็วภายในเวลา 1 ปี ร่วมกับมีภาวะซีดที่รุนแรงส่วนใหญ่ผู้ป่วยกลุ่มนี้มักจะมีความดันอยู่ในเกณฑ์ปกติ สมุนไพรที่ทานก็มักจะไปเป็นส่วนประกอบของยาลดน้ำหนักก็จะต้องมีความระวังกัน นอกจากนี้จากข้อมูลที่หามาก็ปรากฏว่ายังมีพืชที่พบในประเทศไทยที่เป็นตระกูลเดียวกับ Aristolachic acid หลายชนิแต่เป็นพืชหายากเพราะว่าส่วนใหญ่ก็เป็นพืชที่ไม่ค่อยรู้จักเลยเช่น- ก้อยลอดขอน
- กระทงบวบเหลี่ยม
- นกกระทุงกระเช้าภูเก็ต
- นกกระทุงใหญ่
- เหนียงนกกระทุง
- นกขมิ้น นกกระจิบ
- กระเช้าหนู
- กระเช้าปากเป็ด
- ไก่แจ้
- หนอนตาย
ความดันสูง
มาฮวง
มาฮวงเป็นสมุนไพรจีนที่นำมาใช้รักษาของผื่นแล้วก็ไข้หวัด รวมทั้งบางทีก็อาจจะนำมาใช้ในการลดน้ำหนัก เนื่องจากว่าในลำต้นแล้วรากที่นำมาใช้กันมีสารประเภทแอลคาลอยด์จะไปกระตุ้นระบบประสาทอัตโนมัติ ทำให้คนไข้จะมีความดันโลหิตสูงอาจจะมีเรื่องของหัวใจเต้นเร็วได้ ถ้าเกิดเกิดอาการมากๆก็จะมีแบบอาการสั่น อาการนอนไม่หลับ แล้วก็อาจจะเกิดชัก กล้ามเนื้อสลายได้โสม
โสม ถ้าทานไม่ถูกวิธีก็อาจจะทำให้เกิดความดันโลหิตสูง เกิดหัวใจเต้นเร็วได้โพแทสเซียมสูง
หญ้าหนวดแมว
หญ้าหนวดแมวเป็นสมุนไพรพื้นบ้านที่ใช้กันมานาน บางคนจะใช้ในเรื่องของช่วยในการขับปัสสาวะ ขับนิ่ว อย่างไรก็ตามต้องรู้ว่าหญ้าหนวดแมวอาจจะมีผลในเรื่องของผลข้างเคียงต่อโรคหัวใจ รวมทั้งในผู้ป่วยไตที่มีการทำงานของไตบกพร่องอาจจะเกิดปัญหาได้เพราะว่าหญ้าหนวดแมวมีปริมาณโพแทสเซียมสูง นอกจากนี้การที่ถ้าเกิดว่าท่านเป็นเบาหวานแล้วก็ทานยาลดน้ำตาลอยู่ก็ต้องระวังเป็นพิเศษเพราะว่าการที่ใช้ยาลดน้ำตาลในเลือดไม่ว่าจะเป็นแบบยาทานหรือว่าเป็นอินซูลินอาจจะเสริมฤทธิ์กันกับหญ้าหนวดแมวแล้วก็ทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดต่ำได้น้ำลูกยอ
ไม่แนะนำเช่นกันเพราะน้ำลูกยออาจจะทำให้เกิดโพแทสเซียมสูงหรือว่าอาจจะมีเรื่องของตับอักเสบได้มะม่วงหาวมะนาวโห่
หาวมะนาวโห่นะคะอาจจะทำให้ไตเราขับโพแทสเซียมไม่ทัน แล้วก็มีเกลือแร่โปแตสเซียมสูงได้เช่นกันชะเอมเทศ
ชะเอมเทศ ะมีคุณสมบัติในการที่จะแก้ไอละลายเสมหะ ก็มักจะนำมาใช้เป็นส่วนผสมในยาอมแก้ไอ ยาจีนชงผสมน้ำดื่ม แต่ว่าในส่วนประกอบของชะเอมเทศจะมีสารตัวนึงที่สามารถจะเปลี่ยนไปเป็นสารที่จะกระตุ้นการหลั่งของคอร์ติซอลในร่างกายได้ ซึ่งการหลั่งของคอร์ติซอลนั้นเองก็จะมีผลทำให้ผู้ป่วยมีความดันเลือดสูงแล้วก็มีเกลือแร่โพแทสเซียมต่ำมีภาวะเลือดเป็นด่างได้นิ่วทางเดินปัสสาวะ
แครนเบอร์รี่
ผลจะมีสีแดงเข้ม มีรสเปรี้ยว เคยมีรายงานว่าผู้ป่วยทานแครนเบอร์รี่เข้าไปแล้วก็เกิดเป็นนิ่ว ก็คือในแคนเบอรี่จะมีปริมาณออกซาเลตที่สูง ดังนั้นก็ผู้ป่วยที่มีความเสี่ยงในการเป็นนิ่วก็ไม่ควรจะทานมะเฟือง
มะเฟือง มีสมบัติในการที่จะแก้ไอ ใช้เป็นยาขับปัสสาวะ อย่างไรก็ตามมีการรายงานของกาทานมะเฟืองอยู่เรื่อยๆไม่ได้พบบ่อยแต่ว่าก็เจอกันได้เรื่อยๆ โดยส่วนใหญ่จะสัมพันธ์กับการที่ทานมะเฟืองคั้นสดๆแล้วก็ทานในตอนที่ท้องว่าง จะมีสารออกซาเลตสูงก็ทำให้ผู้ป่วยหลังจากทานไปเขาก็จะมีคลื่นไส้ อาเจียน ปวดเอว มีปัสสาวะลดลง บางท่านถ้าเกิดมีอาการหยุดแล้วก็ให้น้ำเกลือ บางท่านก็ดีขึ้นแต่ว่าผู้ป่วยบางรายอาจจะแย่ขนาดต้องฟอกเลือดขอบคุณ บทความต้นฉบับ
https://mykidneyfit.com/เตือน-สมุนไพร-ที่อาจมีผล/
