โรคอ้วนเป็นต้นเหตุของโรคต่าง ๆ ที่ทำให้มนุษย์มีอายุสั้นลงในปัจจุบัน
บรรยายโดย : นายแพทย์ ตนุพล วิรุฬหการุณ
(ผู้เชี่ยวชาญเวชศาสตร์ชะลอวัย โรงพยาบาลกรุงเทพ)
ที่มาคลิป : รายการ สุขใจใกล้หมอ ออกอากาศทางช่อง PPTV
ทุกครั้งที่เรามีไขมันเกินเพิ่มขึ้น 1% หมายความว่า อายุเราจะสั้นลง 2 ปี โรคอ้วนจึงเป็นต้นเหตุให้เราเสียชีวิตเร็วขึ้น การแก้ที่เหตุ เราสามารถทำได้โดยไม่ต้องเสียเงินอาทิตย์นี้นะครับ เราจะมาคุยกันในหัวข้อที่เป็นรากหรือเป็นต้นกำเนิดสำคัญที่สุดของโรคภัยไข้เจ็บในปัจจุบัน นะครับ ในวันนี้เราจะมาคุยเรื่อง “โรคอ้วน” กัน นะครับ Obesity ภาษาอังกฤษ ภาษาไทยแปลว่า “โรคอ้วน” เมื่อก่อนเราไม่ได้เรียกโรคนะครับ เพิ่งจะมีช่วงเวลา 5 ปี มานี้ ที่ในเมืองนอกเอง หรือใน อย. ที่สหรัฐอเมริกาเองเนี่ยเปลี่ยนจากคำว่า Obesity Syndrome ซึ่ง Obesity Syndrome คือ มีภาวะอ้วน เป็นแค่ภาวะหนึ่ง จนผ่านไปหลายปีเนี่ย เรามาเจอว่า เอ้ย เรื่องน้ำหนักเนี่ย เป็นต้นกำเนิดของโรคภัยไข้เจ็บทั้งหมดเลยนี่ ถึงขยับว่านี้แหละ คือศัตรูตัวฉกาจของโลกใบนี้ ก็คือ เรื่องโรคอ้วน นี่เอง
โรคอ้วน ภัยคุกคามมนุษย์ในยุคปัจจุบัน
มนุษย์เรา หรือว่าในโลกใบนี้เนี่ย หรือว่าในช่วง 4-5 ปีหลังนี้เนี่ย อเมริกาเป็นประเทศที่มีภาวะคนอ้วนสูงที่สุดในโลก หรือ 1 ใน 3 ทุก ๆ 3 คนจะมีคนเป็นโรคอ้วน 1 คน มีคนภาวะเกือบอ้วนอีก 2 คน สรุปหมดหล่ะ คนผอมไม่มีเมืองจีนเองก่อนเปิดประเทศไม่มีอาหารฝรั่งไม่มีอาหารฟาสต์ฟู้ด ไม่อ้วนหรอก เดี๋ยวนี้มีอัตราการอ้วนสูงขึ้นไวที่สุดในโลก เมืองไทยเห็นอย่างนี้เนี่ย ข้อมูลเก่าประมาณซัก 2-3 ปี หมอไม่ได้อัพเดทเพิ่มเติม แต่แน่นอน อันดับยังวิ่งต่อเนื่องนะครับ เราเป็นประมาณเบอร์ 3 ของเอเชีย เพราะฉะนั้นแล้วเนี่ยประเทศที่เราบอกว่า เอ๊ะ โดยประเทศที่กำลังพัฒนาแบบเราทำไมคนเป็นโรคอ้วนเยอะจัง เพราะเราถูกสอน เราใช้ชีวิตโดยประมาทเกินไป
โรคอ้วน เป็นต้นเหตุของโรคใดบ้าง
โรคอะไรบ้างที่เกิดจากโรคอ้วน หมอเล่าวันนี้วันเดียวบอกเลยไม่จบ นะครับ ไล่ไปเลยว่าเมื่อเราอ้วนขึ้นเราจะเป็นโรคอะไรบ้าง เบาหวาน ความดัน ไขมัน เส้นเลือดหัวใจ เส้นเลือดตีบ เส้นเลือดแตก อัมพาต พาร์กินสัน อัลไซเมอร์ เข่าพัง ตาบอดก่อนวัย ภูมิแพ้ตัวเอง ภูมิต้านทานไม่ดี มีมาอีกเยอะเลย โรคเหล่านี้ เราลองมาคิดดูสิว่า เอ๊ะ คนรอบตัวเราเวลาเกิดโรคนี้ เกิดจากสิ่งไหน นี่แหละ คือ ต้นเหตุเพราะฉะนั้นแล้ว วันนี้ เรามาคุยกันว่า ต้นกำเนิดของสุขภาพที่ดี ถ้าเราจะรอจนเราอายุ 50, 60, 65 ปี เราก็สะสมเล็กผสมน้อย เวลาเรามี เรามีโรคอะไรบ้าง แน่นอนมาเบอร์ 1 เบอร์ 2 เบอร์ 3 สะสมให้ครบ เบาหวาน ความดัน ไขมัน ครบ 3 โรค เอาไปแลกคูปองได้ 2 โรค คือ หัวใจวายกับอัมพาต มีแค่นี้แหละมนุษย์
เพราะฉะนั้น คำพูดโบราณที่ว่า ไม่เห็นโลงศพไม่หลั่งน้ำตา นี่คือ สิ่งสำคัญที่หมอไม่อยากให้ใครป่วยเลยนะครับ ใครที่มีโอกาสได้ชมเทปนี้ ได้ชมสุขภาพที่หมอกำลังจะแนะนำนี้ เราควรจะมีชีวิตที่มีคุณภาพมากขึ้น โดยไม่ต้องมาเจอหมอ เพราะฉะนั้นแล้วเนี่ย มีการวิจัยเยอะมากในอเมริกาในปัจจุบันนี้ นะครับ หมอจบทางด้านเวชศาสตร์โรคอ้วน หรือ อายุรศาสตร์โรคอ้วน ใช้เวลา 3 ปี อยู่ในอเมริกา ในการเรียนอย่างเดียว เรื่อง ลดน้ำหนัก เพราะฉะนั้นเรื่องลดน้ำหนัก ไม่ใช่เป็นสิ่งที่ง่าย เป็นสิ่งที่ยาก แต่ทำได้ นะครับ
การวินิจฉัย โรคอ้วน เราดูจากอะไร
น้ำหนัก คือ ต้นกำเนิด เพราะว่าเขามีการวิจัยในอเมริกาว่า เมื่อไหร่ที่เรามี Body Fat เพิ่มขึ้น 1% Body Fat คือ อะไร นี่เป็นความหมายใหม่นะ ในอดีตเขาวินิจฉัย โรคอ้วน ว่า คุณเอาน้ำหนักมาหารด้วยส่วนสูง ยกกำลังสอง ถ้าไม่เกินเท่านี้ ถ้าไม่เกินเท่านั้น ถือว่าเป็นโรคอ้วน ใช้ได้! ปัจจุบันไม่ใช้กันแล้ว เราจะประเมินได้อย่างไร เพราะบางคนหนัก 40 กิโลกรัม เด็กผู้หญิง พุงเบอเร่อเลย อย่างนี้มีไขมันเต็มเลย อย่างนี้เรียกอ้วนแล้วนะ คนบางคนเป็นนักรักบี้หนัก 100 กิโลกรัม เขามีแต่กล้ามเนื้อหมด แต่น้ำหนักหนักหารออกมาแล้วเขาเกินอย่างนี้ไม่ใช่เรื่องแล้วปัจจุบันนี้เนี่ยเขามีเครื่องมือตัวหนึ่ง เขาเรียกว่า DEXA scan whole body นะครับ คือเราเข้าไปนอน สแกนมาทั้งตัว ออกมาปุ๊บ เขาจะแบ่งว่าเราหนักเท่านี้ มีกล้ามเนื้อกี่กิโลกรัม กระดูกกี่กิโลกรัม ไขมันกี่กิโลกรัม
โรคอ้วนวินิจฉัยยังไง ผู้หญิง ถ้ามีไขมันในตัวเราร้อยเปอร์เซ็นต์เนี่ย เกิน 32 เปอร์เซ็นต์ เรียก โรคอ้วน ผู้ชาย ไขมันที่สแกนออกมา ภาพสแกนเห็นปุ๊บ กินข้าวไม่ลงเลยนะ จะมีไขมันอยู่ตรงพุงไหม ในตับไหม ในหัวใจไหม ในลำไส้ไหม ตรงขาหนีบไหม เซลลูไลท์ตรงไหนเยอะ เพราะฉะนั้นแล้วเนี่ย ถ้าผู้ชายไขมันเกิน 28% เรียกว่า โรคอ้วน นะครับ เพราะฉะนั้นแล้วเนี่ย ทุกครั้งที่เรามีไขมันเกินขึ้น 1% เราจะมี Mortality Rate ภาษาแพทย์ ภาษาไทยเขาเรียก อัตราการตายจากโรคต่าง ๆ ที่หมอไล่ยาวมาเนี่ย 2 ปี ไวขึ้น
โรคอ้วน มีผลต่ออายุขัยของมนุษย์อย่างไร
เพราะฉะนั้นแล้วเนี่ย กลับกัน ถ้าเราไม่อยากเป็นโรคเบาหวาน ความดัน ไขมัน โรคหัวใจ เราทำที่ต้นเหตุ คือ เราต้องลดที่พุง ลดที่ไขมัน เราลดได้ 1% เราอยู่ได้นานขึ้น 2 ปี เราลดได้ 2% ก็มีอายุยืนขึ้น 4 ปี นะครับ นี่คือสิ่งที่เล่าให้ฟัง พอเป็นกระตุ้นน้ำย่อยเนาะ นะครับว่า ไขมันนี่มีประสิทธิภาพร่างกาย หรือว่ามีประสิทธิภาพที่มีผลกระทบ(impact) ต่อตัวเรามากกว่าที่เราคิดเยอะ เพราะฉะนั้นแล้วเนี่ย การลดไขมัน คือ ต้นกำเนิดที่สุด ของเวชศาสตร์ชะลอวัย และสุขภาพที่ดียืนยาว โดยที่ต้องไม่นั่งรถเข็น โดยที่ไม่ต้องเสี่ยงกับการเป็นโรค โดยที่ไม่ต้องกินยาเป็นกระเป๋าหนึ่งเยอะ ๆ ไม่เคยน้อยลงเลย เยอะขึ้นทุกวัน ๆ นี่คือสิ่งสำคัญที่การลด Body Fat Index นะครับ คือสิ่งสำคัญที่สุดที่เราจะคุยกันในตอนต่อ ๆ ไปว่า นี่แหละ คือ ต้นกำเนิดของร่างกายมนุษย์ ที่ทำให้ดีขึ้นกินเท่าเดิม แต่ทำไมยังดูอ้วน
ฝากไว้ซักหน่อยหนึ่ง ร่างกายคนเรา มีท่อ หรือ หลอดเลือดอยู่ทั่วร่างกาย เราอายุน้อย ๆ 1 ปี จนถึง 40 ปี ขึ้นไป มันยังไม่ตีบ เพราะว่า เรายังมีฮอร์โมนเพศเยอะ เรายังมีฮอร์โมนในการเผาผลาญเยอะ เมื่อไหร่เราอายุเกิน 40 เราอาจจะกินเหมือนเดิม อาจจะมีหลายคน ทางบ้าน “น้ำหนักฉันเท่าตอนสมัยเรียนเมื่อก่อน 48 ตอนนี้ก็ 48 แต่ใส่กระโปรงเดินไม่ได้นะ" เพราะอะไร มนุษย์เราอายุมากขึ้น กระดูกก็พรุนลง กล้ามเนื้อก็น้อยลง ไขมันก็เยอะขึ้น บวกลบ 2 อันแล้ว เท่าทุน แต่เอวเบอเร่อ แขนก็เล็ก ขาก็เล็ก นี่เขาเรียก หลอกตัวเอง นะครับตัวเลขตาชั่งที่ลดลง แสดงว่าปลอดภัยจากโรคอ้วนแล้วหรือยัง
เพราะฉะนั้นแล้วเนี่ย ร่างกายมนุษย์เรา ไม่ได้ใช้ตาชั่งเป็นตัววัดนะ เราใช้ สัดส่วน หรือ อัตราของกล้ามเนื้อ ของไขมัน ของกระดูก เป็นตัวชี้วัด และนี้คือสิ่งสำคัญที่ให้ทุกคนไปท่อง ไปทำการบ้านไว้ว่า วัดรอบเอวตัวเองดูซิ ว่าใหญ่ไหม หรือ มากขึ้นทุก ๆ ปี หรือเปล่า เพราะฉะนั้น ถ้าเมื่อไหร่มากขึ้น เราจะมาคุยต่อว่า ทำยังไง ให้สุขภาพดีขึ้น ทำยังไงในการลดพุง หรือ ห่วงยางเหล่านี้ ให้ดีขึ้นมากขึ้นกว่าเดิม ทุกครั้งที่คุณลดได้ 1 นิ้ว หรือ 1% Body Fat ประมาณนี้นะ เราอายุยืนยาวขึ้นแน่ 2 ปี นะ ทำให้ได้ 5 นิ้ว ก็ได้ 10 ปี ฟรี ๆ มาในกระเป๋า โดยไม่ต้องเสียสตางค์ นะครับ เพราะฉะนั้น วันนี้ ขอฝากไว้เพียงเท่านี้ก่อน ในเรื่องของ ความอันตรายของโรคอ้วน[ขอขอบคุณ นายแพทย์ ตนุพล วิรุฬหการุณ อย่างสูง ไว้ ณ ที่นี้ด้วย]
[ถอดคำบรรยายจากคลิปคุณหมอ โดย หยินหยาง]
[โปรดแชร์ บทความนี้ ให้กับคนที่คุณรักและเป็นห่วงที่สุดด้วย นะครับ]
